SIBO - co musisz o nim wiedzieć?!
SIBO, to od niedawna nowy termin stosowany do opisywania dolegliwości związanych z Twoim przewodem pokarmowym. Dokładnie mówiąc, jest to zespół rozrostu bakteryjnego (z ang. SIBO – small intestinal bacterial overgrowth), czyli grupa objawów klinicznych, spowodowanych nadmiernym rozrostem flory bakteryjnej w obrębie jelita cienkiego.
Wiemy, jak istotna jest mikroflora naszego przewodu pokarmowego i jak wielkie ma znaczenie dla naszego zdrowia, jednak w sytuacjach chorobowych, może dojść do przedostania się bakterii z jelita grubego w światło jelita cienkiego i tam do ich namnażania. Rozwija się wtedy SIBO, czyli przerost bakteryjny jelita cienkiego oraz dochodzi do zmiany bytującej w nim mikroflory.
⇒ Ważne: SIBO może prowadzić do ciężkich zaburzeń wchłaniania i niedoborów składników odżywczych.
Przyczyny SIBO
Przyczyn powstania SIBO może być wiele oraz mogą one współistnieć . Do niedawna zespół SIBO należał do rzadko rozpoznawalnych jednostek chorobowych, głównie wśród pacjentów z wadami anatomicznymi przewodu pokarmowego, bądź po operacjach w obrębie jelita cienkiego. Obecnie obserwujemy znacznie więcej przyczyn. Jelita człowieka mają 6-8 m długości i zachodzi w nich skomplikowany proces wchłaniania substancji odżywczych oraz pozbywania się z naszego organizmu resztek pokarmu i toksyn. Warto pamiętać, że w jelicie cienkim dochodzi głównie do wchłaniania, natomiast niestrawione resztki pokarmu trafiają do jelita grubego i to tam przede wszystkim powinny znajdować się bakterie. Warto pamiętać, że w jelicie cienkim bytuje relatywnie mało bakterii, głównie tzw. bakterii Gram dodatnich(+), natomiast w jelicie grubym jest ich znacznie więcej i są bardziej zróżnicowane. Znajdziemy tu nie tylko Gram dodatnie, ale i Gram ujemne oraz beztlenowce.
Zaburzenia mają dwoisty charakter, ponieważ:
- po pierwsze, w jelicie cienkim występuje ilościowy wzrost populacji bakterii, >105 mikroorganizmów/ml
- po drugie, jelito cienkie zasiedla flora nietypowa dla tego odcinka przewodu pokarmowego, bytująca w fizjologicznych warunkach wyłącznie w jelicie cienkim
Na cały proces wpływa nie tylko to, co jemy, ale również tryb naszego życia, ponieważ jelita są mocno unerwione na całej swojej długości i na ich pracę mają wpływ nasze emocje jak stres, lęk, niepokój.
SIBO może być spowodowane:
- zbyt małą ilością kwasu żołądkowego, spowodowaną m.in. zażywanie leków hamujących jego wydzielanie np. inhibitory pompy protonowej- IPP. W zdrowym przewodzie pokarmowym kwas solny hamuje rozwój bakterii.
- zmniejszoną motoryką jelita cienkiego – zwolniony pasaż jelitowy powoduje zbyt długie zaleganie treści pokarmowej w poszczególnych odcinkach i w związku z tym, bakterie nie są efektywnie przesuwane w stronę jelita grubego i mogą się swobodnie namnażać.
- Zaburzenia odporności
- Zespół jelita drażliwego IBS
Objawy SIBO
Są to przede wszystkim objawy ze strony układu pokarmowego. Często nasilają się wieczorem i po spożyciu pokarmów bogatych w prebiotyki i probiotyki. Warto jednak zwrócić uwagę osobiście, po jakiego typu pokarmach te objawy występują i drogą eliminacji próbować je eliminować lub ograniczać. A są to:
- Wzdęcia,
- Bóle brzucha,
- Skórcze jelit,
- Biegunka (stolce tłuszczowe),
- Niedobory witamin, anemia,
- Zgaga,
- Mdłości,
- Bóle głowy, zmęczenie.
Diagnostyka SIBO
Zespół rozrostu bakteryjnego – SIBO, diagnozuje się m.in. za pomocą wodorowych testów oddechowych, podczas których mierzona jest ilość wydzielanych przez bakterie wodoru. Gaz ten jest produktem ubocznym wydzielanym przez bakterie, a powoduje wzdęcia i inne dolegliwości układu pokarmowego.
Przed podejściem do tego testu konieczne jest zapoznanie się z wytycznymi odnośnie przygotowania się do tego badania. Jest to niezmiernie ważne, ponieważ już miesiąc przed badaniem należy wdrożyć odpowiednią dietę i wyeliminować niektóre produkty.
Inne metody to:
Morfologia krwi obwodowej, ujawniająca niedokrwistość z niedoboru wit.B12,
Badanie poziomu albumin we krwi, co pozwala ocenić stopień jelitowej utraty białek,
Badanie mikroskopowe kału może ujawnić obecność tłuszczów, świadczących o zaburzeniach ich wchłaniania.
Powyższe badania nie odpowiedzą nam jednoznacznie i występowaniu SIBO, mogą jedynie zasygnalizować rozrost bakteryjny w jelitach.